Ενίσχυση της συμμετοχής των νέων στον δημοκρατικό βίο της ΕΕ

Το #YouEU είναι ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα που στοχεύει στην αναζωογόνηση της σχέσης της Ευρωπαϊκής νεολαίας με την ΕΕ και στην προώθηση της ενεργού συμμετοχής των νέων στον δημοκρατικό βίο της ΕΕ, αξιοποιώντας τις δυνατότητες των ψηφιακών εργαλείων και προωθώντας την ηλεκτρονική συμμετοχή. Το πρόγραμμα βασίζεται στην ιδέα ότι μια καλά ενημερωμένη νέα γενιά, η οποία θα εμπλακεί με αυτοπεποίθηση με τα εργαλεία της ψηφιακής δημοκρατίας και θα παρουσιάσει τα αιτήματα της σε δημόσιο διάλογο, θα καταφέρει να προωθήσει την ενεργό άσκηση της ιδιότητας του πολίτη της ΕΕ και θα οικοδομήσει μια αίσθηση ευρωπαϊκής ταυτότητας.

«Η έμπνευσή μας για αυτό το έργο ήρθε το 2020 μετά την ομιλία της Προέδρου της Επιτροπής της ΕΕ, Ursula von der Leyen, και την ατζέντα της για την Ευρώπη, όταν είπε ότι είναι σημαντικό και πρωταρχικό για τη νεολαία να οικοδομήσει  η ίδια το μέλλον της ΕΕ. Έτσι, αυτή ήταν η έμπνευσή μας και αυτή είναι η κεντρική ιδέα που θέλαμε να προωθήσουμε μέσω αυτού του προγράμματος», λέει ο Απόστολος Αλτιπαρμάκης, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και συγκεκριμένα στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διεθνών Σχέσεων, που συμμετέχει στο πρόγραμμα #YouEU.

Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου είναι κατά κύριο λόγο ένας οργανισμός, ένα ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης το οποίο συνεργάζεται κυρίως με φοιτητές άνω των 18 ετών και χωρίς κανένα όριο ηλικίας, καθώς είναι ένα ίδρυμα που ευνοεί τη δια βίου μάθηση. Επί του παρόντος, το Πανεπιστήμιο βρίσκεται σε τέσσερα διαφορετικά μέρη της Πελοποννήσου, και έχει μια κοινότητα με περισσότερους από 10.000 φοιτητές. Το Πανεπιστήμιο είναι πολύ δραστήριο σε πρωτοβουλίες και προγράμματα της ΕΕ, και έχει μεγάλη εμπειρία στη διαχείριση και την εφαρμογή των προγραμμάτων, και την οργάνωση των δραστηριοτήτων με στόχο την προώθηση της συμμετοχής των νέων σε όλη την ΕΕ – είτε με προγράμματα κινητικότητας ή με άλλες πρωτοβουλίες που βασίζονται σε φοιτητές.

Η πρωτοβουλία #YouEU        

Η πρωτοβουλία #YouEU ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2021 και συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Erasmus+. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που ενθαρρύνει τη συνεργασία των νέων και την ανταλλαγή ιδεών, απόψεων και πρακτικών σχετικά με την Ευρώπη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τον δημοκρατικό τρόπο ζωής, και προωθεί τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά.

“Το #YouEU είναι μια πρωτοβουλία για την οποία είμαστε εξαιρετικά χαρούμενοι στο Υπουργείο”, λέει ο Απόστολος. Εκτός από την ιδέα της δημιουργίας του μέλλοντος της ΕΕ από τους νέους, το Πανεπιστήμιο ήθελε να «τρέξει» μια πρωτοβουλία που θα έχει πραγματικό αντίκτυπο στους νέους και που θα περιλαμβάνει δραστηριότητες των νέων σε όλο το έργο. «Θέλαμε ένα πρόγραμμα που θα αυξήσει την ευαισθητοποίηση, θα εκπαιδεύσει τους νέους για την ηλεκτρονική συμμετοχή, για τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και τη χρήση όλων αυτών των νέων ευκαιριών που προσφέρουν αυτά τα εργαλεία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι ψηφιακές πλατφόρμες, προκειμένου να έρθουν πιο κοντά στην ΕΕ, προκειμένου να προωθηθεί και να αναπτυχθεί μια πιο σταθερή ευρωπαϊκή ταυτότητα και να συμβάλει σε αυτό το είδος δραστηριοτήτων σε ολόκληρη την Ευρώπη.»

Η πρωτοβουλία γεννήθηκε λόγω της πανδημίας COVID-19. Η κρίση στον τομέα της υγείας ενίσχυσε τη σημασία και την αναγκαιότητα της χρήσης ψηφιακών εργαλείων για την καθημερινή μας ζωή και τις καθημερινές πρακτικές, ιδίως όσον αφορά τη συμμετοχή των πολιτών και τις συμμετοχικές δραστηριότητες. Έχουμε περάσει σε ένα άλλο είδος εποχής με πιο ψηφιοποιημένη και εικονική συμμετοχή και συνεργασία σε όλους τους διαφορετικούς τομείς, σημειώνει ο Απόστολος.

Οι ελληνικές οργανώσεις νεολαίας συμμετείχαν ενεργά

Στο πρώτο εξάμηνο του προγράμματος, το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου διοργάνωσε ημερίδα προκειμένου να κάνει μια ανταλλαγή ιδεών με ανθρώπους από το πεδίο, νέους, οργανώσεις νεολαίας και εργαζόμενους στον τομέα της νεολαίας, προκειμένου να προσδιοριστούν οι ανάγκες για το εκπαιδευτικό υλικό που θα αναπτύξει το πρόγραμμα. Ήταν μια θετική έκπληξη το γεγονός ότι υπήρχε μια πολύ μεγάλη εκπροσώπηση των ελληνικών οργανώσεων νεολαίας και ένας πολύ μεγάλος αριθμός νέων που έρχονται στο διαδίκτυο για να συναντηθούν και να συζητήσουν μεταξύ τους. Ήταν πολύ ενδιαφέρον επειδή συναντήσαμε άλλες πολύ ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες και ορισμένες από αυτές μας προκάλεσαν έκπληξη. Καθοδηγούνται από νέους, άτομα ηλικίας από 18 έως 20 ετών, που είχαν μεγάλη επιτυχία. Και έχουν ήδη κινητοποιήσει μεγάλο αριθμό νέων σε πολλές πόλεις της Αθήνας, στην Ελλάδα.»

Σύμφωνα με τον Απόστολο, μια αρνητική πτυχή ήταν ότι μερικοί εκπρόσωποι οργανώσεων νεολαίας μεγαλύτερης ηλικίας ήταν πιο επιφυλακτικοί για το πώς θα προσεγγίσουν στους νέους, πώς θα τους εμπλέξουν σε τέτοιου είδους δραστηριότητες, τι πρέπει να περιληφθεί στα εκπαιδευτικά υλικά και πώς αυτό θα μπορούσε να είναι ελκυστικό για τους νέους. Ταυτόχρονα, όμως, αυτή η αρνητική πτυχή μέσα από το διάλογο και μέσα από τεκμηριωμένα αποτελέσματα και επιχειρηματολογία οδήγησε σε μια πολύ γόνιμη και πολύ εποικοδομητική συζήτηση που δημιούργησε επίσης μερικές πολύ συγκεκριμένες ιδέες μαθησιακό υλικό που είναι ήδη έτοιμο.

Συμμετοχή υποεκπροσωπούμενων νέων 

Το πρόγραμμα #YouEU βρίσκεται τώρα στο δεύτερο έτος εφαρμογής και στην μέση των δραστηριοτήτων του. Οι συνεργαζόμενοι οργανισμοί έχουν ήδη δημιουργήσει έναν οδηγό με καλές πρακτικές συμμετοχής των νέων και χρήσης ψηφιακών εργαλείων. Έχουν επίσης προετοιμάσει το διαδικτυακό σεμινάριο YouEU με εκπαιδευτικό υλικό και μαθησιακά αποτελέσματα για τους νέους και τις οργανώσεις νεολαίας. Αυτά τα εργαλεία είναι βασικοί  τρόποι συμμετοχής των υποεκπροσωπούμενων νέων. Είναι προσβάσιμα σε όλους χωρίς καμία διάκριση, ανεξάρτητα από το κοινωνικό,  οικονομικό υπόβαθρο ή οποιαδήποτε άλλη πτυχή διάκρισης που θα μπορούσε να εφαρμοστεί. “Έχουμε δημιουργήσει εργαλεία που είναι εύκολα στη χρήση, διαθέσιμα σε όλους και δεν χρειάζονται συγκεκριμένα προγράμματα ή συγκεκριμένο τεχνικό εξοπλισμό ή οτιδήποτε παρόμοιο”, σημειώνει ο Απόστολος.

Τι είναι αυτό που κάνει την πρωτοβουλία αποτελεσματική;    

Η επιτυχία της πρωτοβουλίας βασίζεται σε τρεις πυλώνες, σύμφωνα με τον Απόστολο. Ο πρώτος πυλώνας είναι η εξειδίκευση που διαθέτει τόσο το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου όσο και οι συνάδελφοί του και οι εταίροι από τις άλλες χώρες για την υλοποίηση τέτοιων πρωτοβουλιών. Δεύτερον, είναι η στρατηγική διάδοσης, δεδομένου ότι το Πανεπιστήμιο έχει την εμπειρία και την ικανότητα επικοινωνίας για την κατάλληλη διάδοση των δραστηριοτήτων που σχεδιάζουν. Τρίτον, είναι το κομμάτι της εκπαίδευσης. Έχει δημιουργηθεί πολύ υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό υλικό, που φέρει την υπογραφή και τη διαβεβαίωση του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, αλλά και των άλλων συνεργατών που είναι έμπειροι, κορυφαίοι φορείς εκπαίδευσης ενηλίκων στην Ευρώπη.

«Πιστεύω λοιπόν σε αυτούς τους τρεις πυλώνες: την εξειδίκευση στη διαχείριση των έργων, την στρατηγική διάδοσης και φυσικά στην υψηλού επιπέδου εκπαιδευτική προσέγγιση» αποτελούν το κλειδί για την επιτυχία του προγράμματος αυτού, αναφέρει.

Είναι σημαντικό οι νέοι να έρθουν πιο κοντά στην ΕΕ         

Ο Απόστολος στέλνει δύο μηνύματα. Μήνυμα προς τους νέους σε ολόκληρη την ΕΕ και μήνυμα προς τις οργανώσεις νεολαίας που επιθυμούν να συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες νεολαίας.

Το μήνυμα προς τους νέους είναι ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να προσεγγίσουμε την ΕΕ και να αναπτύξουμε μια ταυτότητα της ΕΕ. «Υπάρχουν ευκαιρίες για τους νέους, υπάρχουν πολλές ευκαιρίες και υπάρχει ένας μεγάλος χώρος για διάλογο και ένας μεγάλος χώρος για συμμετοχή σε πολλές διαφορετικές πρακτικές, όχι μόνο στη χώρα σας αλλά και σε όλες τις διαφορετικές χώρες της ΕΕ”, λέει.

Σε ό,τι αφορά τους θεσμούς – ειδικά τους θεσμούς που προσπαθούν να προσεγγίσουν τη νεολαία – ο Απόστολος πιστεύει ότι θα πρέπει να προσπαθήσουν να σχεδιάσουν μια προσέγγιση φιλική προς τη νεολαία. “Γιατί, προκειμένου να προσελκύσουμε τους νέους, πρέπει να τους προσεγγίσουμε στη γλώσσα τους και με το δικό τους τρόπο επικοινωνίας. Έτσι, αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό και οι περισσότερες πρωτοβουλίες που στοχεύουν και προσεγγίζουν τη νεολαία, και προσπαθούν να υποστηρίξουν τις ανάγκες των νέων αποτυγχάνουν λόγω αυτής της λανθασμένης οπτικής και προσέγγισης. “

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα #YouEU, μπορείτε να επισκεφτείτε τη διεύθυνση: https://www.youeuproject.eu/.