Συνδυασμός τέχνης, ψυχολογίας και ψηφιακής τεχνολογίας για την έμπνευση της νεολαίας και την προώθηση της αλληλεγγύης
DARE. DANCE. DIGITALIZE – ΤΟΛΜΗΣΕ. ΧΟΡΕΨΕ. ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΕ
Ο ρόλος των τεχνών στη θεραπεία, τη βελτίωση της ευημερίας και την προώθηση της συμμετοχικότητας έχει μακρά ιστορία. Διεθνείς μελέτες δείχνουν ότι η ενασχόληση με τις τέχνες έχει και ψυχολογικά και κοινωνικά οφέλη. Ταυτόχρονα, η διαθεσιμότητα της ψηφιακής τεχνολογίας έχει διευρύνει τις δυνατότητες δημιουργικής έκφρασης και επικοινωνίας. Η τέχνη έχει αγκαλιάσει αυτές τις νέες τεχνολογίες για να ανακαλύψει νέες προσεγγίσεις και πρακτικές.
Συνδυάζοντας τα δύο του πάθη – χορού και ψυχολογίας – με την ψηφιακή τεχνολογία, ο Αντώνης Μπέρτος Ψυχολόγος και Διεπιστημονικός Καλλιτέχνης, ξεκίνησε ένα υπέροχο ταξίδι, σχεδόν 4 χρόνια πριν, με στόχο να προσφέρει μια νέα και καινοτόμο μεθοδολογία από την οποία θα μπορούσαν να επωφεληθούν οι νέοι και οι μη προνομιούχοι.
Η ιδέα γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 2018, στο 3ο Φόρουμ Νεολαίας στην Κολωνία της Γερμανίας. Κατά τη διάρκεια ενός βιωματικού εργαστηρίου, συνειδητοποίησε πως η διεπιστημονικότητα (χορευτική παιδαγωγική, ψυχολογία και ψηφιακή τεχνολογία) μπορεί να αποτελέσει την αρχή για μια μεγαλύτερη ένταξη της νεολαίας αλλά και για τη βελτίωση των σχέσεών τους.
Η πρωτοβουλία 3D Project
Ο Αντώνης ίδρυσε το “DARE DANCE DIGITALIZE – The 3D project” ένα καινοτόμο διεπιστημονικό έργο τέχνης που έχει ως στόχο να εμπνεύσει τους νέους να προωθήσουν την αλληλεγγύη, την αυτο-ανάπτυξη και την ομαδική εργασία μέσα από το συνδυασμό των μαθημάτων χορού, μη βίαιης επικοινωνίας και εργαστηρίων με βίντεο χορού. Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί για να φέρει το φυσικό θέατρο, το θέατρο χορού και την ψυχολογία πιο κοντά στην κοινωνία και πιο κοντά στην ψηφιακή τεχνολογία, να καλύψει τις ανάγκες διαφορετικών ομάδων και να βοηθήσει στην επίτευξη κοινωνικής αλλαγής.
«Στόχος μας είναι να φέρουμε την τέχνη και την ψυχολογία πιο κοντά στους νέους και ταυτόχρονα να εργαστούμε με ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως οι πρόσφυγες, οι ηλικιωμένοι ή τα άτομα με αναπηρίες, για να δημιουργήσουμε ένα πλέγμα ενσυναίσθησης.»
Οι στόχοι του «DARE DANCE DIGITALIZE-The 3D project» είναι να συνδυάσει αρμονικά αυτές τις 3 ενότητες, με βάση την αρχή της διεπιστημονικότητας και να συμβάλει:
- στη δημιουργία παραστάσεων, ταινιών μικρού μήκους & βίντεο χορού με έντονο καλλιτεχνικό και κοινωνικό αντίκτυπο
- στην εξέλιξη της διεπιστημονικής μεθοδολογικής έρευνας
- στην εφαρμογή της διεπιστημονικής εκπαίδευσης
Το όραμα του “DARE DANCE DIGITALIZE-The 3D project” είναι να ενώσει περισσότερους καλλιτέχνες, περισσότερες πόλεις, ανθρώπους, διαφορετικές κοινωνικές ομάδες, οργανισμούς (πολιτιστικούς οργανισμούς, θέατρα, μουσεία, εταιρείες ψυχικής υγείας, πρόσφυγες, γηροκομεία και άλλες ευπαθείς ομάδες) μέσα από παραστάσεις, βίντεο χορού, ταινίες μικρού μήκους, έρευνα και «ονειρικούς καλλιτεχνικούς διαλόγους» που θα φέρουν κοντά τους πολύπλευρους πληθυσμούς που ζουν στην Ελλάδα και την Ευρώπη, σε μια εποχή που οι προκλήσεις είναι τεράστιες.
Το σχέδιο απευθύνεται σε νέους ηλικίας 18-30 ετών, αλλά και σε εφήβους, νέους επαγγελματίες χορευτές, ηθοποιούς, καλλιτέχνες και καλλιτέχνες εν γένει ψυχολόγους, εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς λειτουργούς, εργαζόμενους σε κοινωνικές οργανώσεις, άτομα από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, άτομα χωρίς προηγούμενη εμπειρία στους παραπάνω τομείς που αγαπούν την κίνηση, την εκπαίδευση, την τέχνη και την ένταξη.
«Είναι πολύ σημαντικό για εμάς το πρόγραμμα να είναι ανοιχτό και δημοκρατικό και να προσελκύει νέους ανθρώπους από τις μη προνομιούχες ομάδες, καθώς στις συνεδρίες διδάσκονται η μη βίαιη επικοινωνία και η βαθιά δημοκρατία», λέει ο Αντώνης. Αυτό που εν μέρει τον παρακινεί σε αυτό το έργο είναι ότι αναγνωρίζει σε αυτούς τους ανθρώπους μέρη του εαυτού του όταν ήταν στην εφηβεία του. Ταυτόχρονα, ως ψυχολόγος, είναι πρόθυμος να συνεργαστεί με ευάλωτες ομάδες ανθρώπων, να αλληλεπιδράσει μαζί τους και να τους βοηθήσει. Αυτό όμως που επίσης του κινεί το ενδιαφέρον είναι να μπορεί να συνδυάσει την τέχνη και τη σωματική κίνηση με την ψυχολογία ώστε «να βρει νέες πρωτοποριακές μεθοδολογίες που ανταποκρίνονται στις προκλήσεις της εποχής μας».
Η πανδημία ως κινητήρια δύναμη της δημιουργικότητας
Όσον αφορά την πανδημία Covid-19 και αν προσέφερε την ευκαιρία να ανακαλύψει νέους τρόπους δημιουργικής έκφρασης, ο Αντώνης είναι θετικός: «Φυσικά και έχει». Πιστεύει ότι η πανδημία παρείχε μια ευκαιρία για προβληματισμό. “Το γεγονός ότι αναγκαστήκαμε να μείνουμε σπίτι μας έκανε να σκεφτούμε πολλά για το τι έχει συμβεί στον πλανήτη μας, στη ζωή μας, στις σχέσεις μας. Προσωπικά μιλώντας, για πρώτη φορά είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω τόσα πολλά σεμινάρια ψυχολογίας και διαλογισμού από όλο τον κόσμο και μαθήματα χορού. Έτσι, νομίζω ότι ήταν καλό για εμάς, άνοιξε τους ορίζοντές μας.”
Από την άποψη του 3D έργου, η πανδημία τον παρακίνησε να ανακαλύψει πώς η τεχνολογία μπορεί να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά και πώς αυτό το έργο μπορεί να γίνει υβριδικό, προκειμένου να προσελκύσει και να βοηθήσει ακόμα περισσότερους ανθρώπους. Επομένως, όταν επιβλήθηκε η απαγόρευση κυκλοφορίας πέρυσι, προσάρμοσε τις δραστηριότητες του έργου στους νέους όρους της πανδημίας Covid-19. Ήταν σίγουρα μια πρόκληση για την ενίσχυση της προσπάθειας και την εξεύρεση νέων τρόπων για την καταπολέμηση της κοινωνικής απομόνωσης.
Η ομάδα των οκτώ ατόμων που είχε ήδη σχηματιστεί συνέχισε τη συνεργασία της μέσω του Zoom. Κάθε συμμετέχων παρακολούθησε τα μαθήματα ψυχολογίας και χορού και το βίντεο χορού από το σπίτι του, ενώ κάθε Τρίτη είχαν μια διαδικτυακή συνάντηση για να συζητήσουν και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους. “Σίγουρα, δεν ήταν το ίδιο με την εμπειρία πρόσωπο με πρόσωπο, αλλά υπήρχε μια ωραία ροή σε κάθε μάθημα. Και το πιο υπέροχο είναι ότι τον Απρίλιο του 2021, όταν τελείωσε το lockdown, συναντηθήκαμε σε ένα πάρκο και μαζί με την ομάδα δημιουργήσαμε τρία βίντεο χορού που παρουσιάστηκαν στον χώρο τέχνης «Fabrica», στην Αθήνα», λέει ο Αντώνης.
Κάτω από αυτές τις δύσκολες συνθήκες, ο ιδρυτής του εγχειρήματος σημειώνει ότι ήταν πολύ ενθαρρυντικό να συνειδητοποιήσει κανείς ότι οι νέοι ενστερνίζονται πρωτοβουλίες όπως αυτή. Πράγματι, άλλα οκτώ άτομα συμμετέχουν αυτό το έτος στην ομάδα και σκοπεύουν να παρουσιάσουν το δικό τους βίντεο χορού το καλοκαίρι.
Σύμφωνα με τον Αντώνη, τα βασικά συστατικά της επιτυχίας αυτής της πρωτοβουλίας είναι η άριστη συνεργασία και η πίστη στο έργο από τον ιδρυτή και τους συναδέλφους του, ο χρόνος που έχουν αφιερώσει και οι πόροι που κατάφεραν να εξασφαλίσουν για να το υλοποιήσουν. Αλλά, τι άλλο χρειάζεται για να έχουμε μια επιτυχημένη πρωτοβουλία; «Σίγουρα, πολύ στοχευμένη εργασία, στοχευμένη σκέψη και ο σωστός συνδυασμός κοινής λογικής και πρωτοτυπίας που σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε τη σωστή δόση για να κάνουμε κάτι πρωτότυπο αλλά και να κάνουμε κάτι που είναι χρήσιμο για τους άλλους”, εξηγεί.
Έκκληση στους νέους: Προχωρήστε μπροστά!
Όταν πρόκειται για τους νέους, ο Αντώνης πιστεύει ότι πρέπει να παρακινηθούν και να συνειδητοποιήσουν τις δυνατότητές τους να αλλάξουν τον κόσμο. Η νεολαία έχει διαφορετικές εμπειρίες από εμάς, από τις παλιότερες γενιές, και αξίζουν να τους δοθεί ο χώρος για να μιλήσουν, να δράσουν και να φέρουν αλλαγή στις κοινωνίες, λέει.
«Είναι σημαντικό να ακούμε τους νέους, να δημιουργούμε νέα πράγματα με τους νέους. Είναι σημαντικό γι’ αυτούς να παίρνουν πρωτοβουλίες και να κάνουν πράγματα δικά τους, κάτι που έχει πολύ νόημα για μένα.”
Το όραμά του σχετικά με το 3D project είναι να γίνει το θεμέλιο για την ανάπτυξη μιας νέας μεθοδολογίας που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν πολλοί διαφορετικοί οργανισμοί και άνθρωποι (φυσιολόγοι, καλλιτέχνες, κλπ.) για να παραδώσουν την κοινωνική αλλαγή. “Δεν υπάρχει λόγος μόνο εγώ να είμαι ευτυχισμένος, ενώ άλλοι 50 γύρω μου παραμένουν μη προνομιούχοι. Αυτό δεν θα με κάνει ευτυχισμένο. Η έννοια της ομάδας, η έννοια της κοινωνίας πρέπει να προταθεί. Θα ήθελα να συμβάλω στη δημιουργία μιας κοινωνίας που θα περιλαμβάνει όλους, σεβόμενη την πολυμορφία του καθενός.”
Το 3D project είναι ένα από τα 30 έργα από 700 εφαρμογές από όλη την Ευρώπη, που επιλέχθηκαν για την καινοτομία του και χρηματοδοτήθηκαν από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα i-portunus creative europe για να ταξιδέψουν στο Ντίσελντορφ την 1η-18η Νοεμβρίου 2019. Επιπλέον, είναι ένα εφαρμοσμένο πρόγραμμα στις ανταλλαγές νέων μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας από τις 10/2018 μέχρι σήμερα.
Περισσότερες πληροφορίες για το 3D project μπορείτε να βρείτε εδώ.
